Kronik Öksürük Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

Kronik Öksürük Nedenleri ve Tedavi Yöntemleri

Kronik öksürük, virüs sonrası uzun süre devam eden bir rahatsızlık olarak karşımıza çıkıyor. Uzmanlar, bu durumun nedenlerini ve tedavi yöntemlerini açıklıyor. Soğuk algınlığı, grip veya COVID-19 geçiren birçok kişi, hastalık sonrası öksürükten kurtulamadıklarını bildiriyor. Bu durum, vücudun virüsleri temizledikten sonra bile solunum yollarındaki reseptörlerin aşırı hassas kalmasından kaynaklanıyor.

UT Southwestern Tıp Merkezi'nde bulaşıcı hastalıklar uzmanı olan Dr. Michael Shiloh, öksürük şikayetiyle gelen hastaların genellikle 8 haftadır hasta olduklarını belirtiyor. Hastalık geçiyor, ancak öksürük devam ediyor. Çoğu insan grip ya da COVID-19'dan yaklaşık iki hafta içinde kurtulurken, semptomlar çok daha uzun sürebiliyor.

Öksürük Nedir?

Öksürük, solunum yolunu zararlı dumanlar, su veya yanlış yutulan yiyecek parçaları gibi tehlikelerden koruyan nemli bir refleks. Bu refleks, solunum yoluna ulaşan sinirler tarafından tetiklenir. Sinirler, soğuk havadan biberi baharatlı hale getiren bir kimyasal olan kapsaisine kadar her şeye tepki veren reseptörlerle bezenmiştir. Tahriş edici bir madde bu reseptörleri tetiklediğinde, sinirler vagus sinirinden beyne öksürme dürtüsü olarak deneyimlediğimiz sinyaller gönderir.

Beyin, öksürmek ya da öksürmemek için solunum yoluna geri komutlar gönderir. Bu dolambaçlı yol, öksürük üzerinde bir dereceye kadar bilinçli kontrolün olmasının nedenidir. Ancak, hastalık geçtikten sonra öksürüğü tetikleyen faktörler hala tam olarak anlaşılamamıştır.

İyileştikten Sonra Öksürüğü Tetikleyen Nedenler

Bilim insanları, öksürüğü tetikleyebilecek pek çok farklı uyaran olduğunu biliyor. Ancak hastalıktan haftalar geçtikten sonra bile öksürüğü tetikleyen şeyin ne olduğu konusunda hala hemfikir değiller. Öksürüğün boğazımızdaki mukusu temizlemek için olduğuna dair bir görüş var. Ancak virüsler, bu refleksi tetikleyerek etrafa daha çok yayılmak isteyebilir.

Birçok enfeksiyonda hiç balgam üretilmeyen kuru öksürükler görülebilir. Bu bilgi, enfeksiyon olduğunda solunum yolumuzu temizlemek için öksürdüğümüz bilgisiyle çelişiyor. Yani enfeksiyon sırasında bizi öksürten sinirleri neyin uyardığını açıklamak zor.

Enfeksiyonlar Sinirleri Aşırı Duyarlı Hale Getiriyor

Araştırmalar, hasta olduğumuzda, ilgili enfeksiyonun, solunum yolu sinirlerinin hassasiyetini artırarak sinirlerin aşırı tepki vermesine neden olduğunu öne sürüyor. Bir hipoteze göre, enfeksiyon sonrası inatçı öksürükler, hastalık sona erdikten sonra sinirlerin aşırı duyarlı kalmasıyla ortaya çıkıyor. Sadece derin bir nefes almak, telefonda konuşmak, gülmek gibi zararlı olmayan hareketler bile öksürük nöbetine neden olabilir.

1990 yılında yapılan bir araştırmada uzmanlar, grip benzeri bir virüs enfeksiyonunun, insanlar gibi öksüren kobaylarda solunum yolu sinirlerinin hassasiyetini artırdığını fark ettiler. Hasta kobaylar, kapsaisin gibi tahriş edici maddelere maruz kaldıklarında sağlıklı olanlara kıyasla daha fazla öksürüyorlardı.

Kronik Öksürük İçin Resmi Sınır 8 Haftadır

Enfeksiyon sonrası öksürük genellikle 2 ila 3 hafta içinde düzelir. Ancak öksürüğünüz 8 haftadan uzun sürerse, uzmanlara göre bir doktorla konuşmanız gereklidir. Öksürük, ateş, nefes darlığı, kanlı balgam veya kilo kaybı gibi diğer belirtilerle birlikte ortaya çıkarsa, daha erken doktora gitmek önemlidir.

Viyana Tıp Üniversitesi'nin kronik öksürük ünitesinde hastaları tedavi eden göğüs hastalıkları uzmanı Lukasz Antoniewicz, bir hastalıktan sonra birkaç hafta öksürmenin normal olduğunu belirtiyor. Ancak kronik öksürük için resmi sınırın 8 hafta kabul edildiğini de hatırlatıyor.

Öksürük Kaburga Kırabilir

Antoniewicz'in son sözleri de oldukça önemli: 30 yaş civarında genç hastalarım var ve sadece öksürük nedeniyle kaburgaları kırılıyor. Bu durum, bir kemik hastalığı olmamasına rağmen gerçekleşiyor. Yani öksürük, çok ama çok güçlü bir refleks. Ve çok can acıtabilir.

Bu sebeple bir ay boyunca öksürdüyseniz, bir doktora görünmek için daha fazla beklemeyin. Kronik öksürük, yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir ve tedavi gerektirebilir.